Açık Bilinç

Bu hafta Açık Bilinç'te Doç. Dr. Burak Acar’la demans ve beyin görüntülemede bilgi işleme teknolojilerinden söz ettik.

Açık Bilinç'te bu hafta Prof. Dr. Ayşenil Belger’le otizm ve bu konudaki yeni beyin görüntüleme araştırmalarından söz eettik. Geniş bir spektrum içinde yer alan ve çocukların yanısıra ailelerini de derinden etkileyen otizmi bir hastalık değil de sosyal iletişim ve davranışlarda farklılık, bir tür aksaklık aksaklık gibi görmek daha mı doğru?

Açık Bilinç’te UNC Chapel Hill ve Duke Üniversite'sinde öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşenil Belger’le şizofreni ve beyin görüntüleme araştırmaları hakkında konuştuk.

Açık Bilinç’te, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Başar Bilgiç'le futbol aşkının beyindeki yansımasını ve “beynin karanlık gücü” dahil pek çok ilginç konuyu konuştuk.

Açık Bilinç'te bu hafta Dr. Mustafa Seçkin’le beyin - dil ilişkisini ve afazi hastalığını konuştuk.

Bu hafta Prof. Hakan Gürvit'le, insanlarda dil anlama ve kullanmaya dair en önemli beyinsel bozukluk olan afaziden söz ettik.

Açık Bilinç’te Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Metehan Çiçek’le geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Ulusal Sinirbilim Kongresi'ni ve nörogörüntüleme konusunu konuştuk.

Bu hafta Açık Bilinç’te, "Beyni ölçerek zihni anlayabilir miyiz?" sorusunu masaya yatırdık. İnsan bedeninde zihinsel niteliklerin temelini oluşturan organın beyin olduğu düşüncesi, Eski Mısır ve Yunan dönemlerine kadar gidiyor.

Açık Bilinç’te bu hafta, Sapolsky'nin babunlarda iktidar ve  güç dengelerini gözleyerek yazdığı "Barışın Doğal Bir Tarihçesi" başlıklı makalesinden yola çıkarak insan doğası ve barış hakkında konuştuk.

Bu hafta Açık Bilinç’te, biyolojik dünyada "Hakimiyet Hiyerarşisi" sisteminden, tahakküm ve biattan söz ettik. Stanford Üniversitesi’nden R.Fernald ve R.Sapolsky'nin araştırmaları ışığında, biyolojide tahakküm ve biat örneklerine baktık.

Açık Bilinç’te bu hafta, psikoloji alanında Dunning-Kruger Sendromu olarak bilinen ‘kifayetsiz bihaber’lik durumundan söz ettik. Dunning-Kruger Sendromu, 'cahil cüreti' denilen durumu sosyal psikoloji terimleriyle tanımlıyor.

Açık Bilinç'te bu hafta “olağanüstü bilinç halleri”nin öneminden ve bilim içindeki yerinden söz ettik. "Değiştirilmiş bilinç halleri" çerçevesinde lusid rüya, trans hali, ve ölüme yakın deneyimlerin anlam ve etkilerini konuştuk.

Bu hafta LSD'nin beyin ve bilinç üzerindeki etkilerine dair iki yeni araştırma aktarıyoruz. Londra Kraliyet Koleji'nin öncülüğünde geniş bir işbirliğiyle gerçekleştirilmiş çalışmalar, geçen hafta iki bilim dergisinde yayımlandı. 

Bu hafta Açık Bilinç’te, Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi ve Bilim Akademisi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali Alpar’la "soluk mavi noktamıza" 1.3 milyar ışık yılı öteden gelen bir sinyalin önemini konuştuk.

Açık Bilinç'te, iki programlık Yapay Zekâ serisinin ilkinde Yapay Zekâ tarihinde satranç ve Go gibi oyunların rolünü konuştuk ve Baron Wolfgang von Kempelen'in 18. yüzyılda inşa ettiği ve dünyanın ilk satranç oynayan mekanik robotu olan "Mekanik Türk"ten söz ettik.

Açık Bilinç'te, iki program boyunca, yüzyıllar süren bir bilimsel çabanın geldiği son nokta olan ve şimdiden 21. yüzyılın en büyük bilimsel sonuçlarından birisi olarak kabul edilen kütleçekimsel dalgalar bulgusunu ele alıyoruz. İlk programda Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi ve Bilim Akademisi Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ali Alpar’la, kütleçekimsel dalgalar deneyinin ana hatlarından, astronominin tarihsel arkaplanından ve uzay-zaman kavramının evriminden söz ettik. Gelecek programda biraz daha detaya gireceğiz.

Bu hafta Açık Bilinç'te, önümüzdeki hafta başlayacak olan 13. Açık Radyo Günleri Dinleyici Destek Projesi'ne atıfla Nature dergisinde paylaşımcılık-tamahkârlık üzerine yayımlanmış ilginç bir çalışmayı aktardık

Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nde Prof. Dr. Cem Say ile Marvin Minsky ve Yapay Zekâ üzerine konuştuk. 

Bu hafta Açık Bilinç’te itaat etmenin beyinde yarattığı değişiklikler üzerine yeni bir araştırma aktardık. Current Biology'de yayımlanan ve ünlü Milgram Deneyi'nin (1961) devamı olarak tasarlanan çalışmanın cevap aradığı soru şu: İtaat eden birey, kendini davranışlarından sorumlu özne olarak görür mü? 

Bu hafta konuğumuz Dr. Albert Ali Salah. Konumuz data madenciliği. "Big Data" denilen büyük veri kümeleriyle yapılan hesaplamacı analizlerle, pek çok konuda şaşırtıcı tahminler yapmak mümkün oluyor. Bu teknoloji kim tarafından, ne gibi amaçlarla, nasıl kullanılıyor? Konunun etik boyutuyla ilgili ne gibi sorular sorabiliriz?